Kolejną perełką wśród flory rezerwatu Lipowiec jest Buławnik czerwony (Cephalanthera rubra). Ten gatunek storczyka znajduje tutaj idealne warunki do egzystencji, lubi bowiem zasiedlać widne lasy buczynowe z wapiennym podłożem. Jego rozwój odbywa się we współpracy z grzybem (zjawisko mikoryzy).
Roślina osiąga wysokość do 70 cm, wyrastając z obłego, niekiedy pionowo rosnącego kłącza. Na łodydze znajduje się od 5 do 9 lancetowatych lub jajowatych, ostro zakończonych liści. Największe, dolne mogą osiągać długość do 12 cm i szerokość do 5 cm. W czerwcu i lipcu Buławnik wykształca luźny kwiatostan o długości od 3 do 21 cm. Składa się na niego od 2 do 24 czerwono-liliowych, dużych kwiatów bez szypułek, o otwartej budowie i długości dochodzącej do 23 mm. Kwiaty nie wytwarzają nektaru i zwabiają owady kształtem oraz intensywną barwą. Owoce w kształcie torebki, zawierającej liczne i bardzo drobne nasiona, zawiązują się tylko na niewielkiej procentowo liczbie kwiatów.
Buławnik czerwony jest objęty w Polsce ochroną ścisłą i wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin, jako gatunek zagrożony wyginięciem. W 2002 r. potwierdzono jego występowanie zaledwie na ok. 150 stanowiskach. Głównymi niebezpieczeństwami dla jego populacji są zmiany w strukturze drzewostanów, jak również zacienianie stanowisk przez rozrastające się drzewa oraz ekspansja niektórych roślin inwazyjnych. Bardzo groźne jest także zrywanie przez ludzi całych łodyg lub kwiatostanów, ze względu na ich piękny wygląd. Apelujemy zatem – turysto, nie niszcz roślin i pozwól podziwiać je innym!
Opracowanie: Anna Latko – Serafińska