O północy w zapustny wtorek na powitanie Wielkiego postu:
Któż się to tam na przypiecku krząta?
Wstępna środa żurowi uprząta,
Wstępna środa następuje,
Pani matka żur gotuje
A pan ojciec siedzi w dziurze
A witaj nam mości żurze,
Wiwat, wiwat, wiwat!
Pieśni ludu: (w latach 1861-1891) zebrał Zygmunt Gloger ; muzykę oprac. (na głos z tow. fortepianu)
Zygmunt Noskowski, Kraków 1892, s.8.
Środa popielcowa rozpoczyna czas Wielkiego Postu. Szczególnie w kulturze ludowej był to dzień przejścia
z karnawałowej zabawy w ciszę i skupienie. Na gotowość do wielkopostnych umartwień wskazywały starannie wyparzone
z tłuszczu garnki i jadłospis w skład, którego wchodził przede wszystkim żur, postne ziemniaki, kiszona kapusta, kasza jęczmienna z olejem i garus czyli gęsty kompot z suszonych śliwek. W wstępną środę jak inaczej nazywano środę popielcową,
w kościołach podczas nabożeństw posypuje się głowy wiernych popiołem z ubiegłorocznych palm wielkanocnych.
Rytuał posypania głowy popiołem ma przypomnieć wszystkim o śmierci, przemijaniu i znikomości rzeczy ziemskich.
graf: Julian Fałat, Popielec 1881 r. / źródło: Wikimedia Commons