Wystawa czasowa – “Wojna która zmieniła Europę”
Dwa strzały które dziewiętnastoletni student Gawriło Princip oddał 28 czerwca 1914 roku w Sarajewie do następcy tronu austro – węgierskiego arcyksięcia Franciszka Ferdynanda rozpętały największy znany ówczesnym ludziom konflikt zbrojny, wojna która przez cztery lata swego trwania pochłonęła blisko 9,5 miliona ofiar, całkowicie zmieniła Europę i świat a także dała wolność i niepodległość Polsce.
Europejski porządek ukształtowany sto lat wcześniej w czasie Kongresu Wiedeńskiego i gwarantowany istnieniem „Świętego Przymierza” Austrii, Prus i Rosji, na początku XX wieku chwiał się w posadach. Rewolucja przemysłowa jaka dokonała się w XIX wieku pchnęła europejskie mocarstwa poszukujące surowców naturalnych i rynków zbytu na swoje produkty na drogę imperializmu i podbojów kolonialnych. Równoczesny wzrost nastrojów nacjonalistycznych w wielu państwach oraz powstanie zjednoczonej Rzeszy Niemieckiej spowodowało rozpad dawnych sojuszy i wykształcenie się dwóch wrogich sobie układów – powstałego w roku 1882 Trójprzymierza w skład którego wchodziło Cesarstwo Niemieckie, Królestwo Włoch i Cesarstwo Austro – Węgier oraz Trójporozumienia zwanego także Ententą, powstałego w roku 1097 i łączącego sojuszem Wielką Brytanię, Francję i Rosję. Te dwa główne bloki polityczno – militarne połączone siecią sojuszy z innymi państwami Europy stanęły naprzeciw siebie, a zamach w Sarajewie okazał się świetnym i długo oczekiwanym pretekstem do rozpoczęcia wojny. Austro – Węgry uznając władze Serbii za odpowiedzialne za zamach wystosowały do nich ultimatum którego niespełnienie doprowadziło 28 lipca 1914 roku do wypowiedzenia wojny. Fakt ten spowodował uruchomienie „efektu domina”, wywołanego skomplikowanym systemem sojuszy międzynarodowych a w jego efekcie do 12 sierpnia większość państw europejskich znalazła się w stanie wojny.
Wystawa czasowa: „Wojna która zmieniła Europę”
Czas ekspozycji: listopad 2018 – marzec 2019 r .
Miejsce ekspozycji: Dwór z Drogini – Muzeum Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie i Zamek Lipowiec
Scenariusz i realizacja: Marcin Koziołek
Eksponaty ze zbiorów:
Muzeum w Rybniku,
Muzeum Historii Fotografii w Krakowie
Zbiorów prywatnych Lucjana Siewiorka i Liwiusza Marca
Współpraca: Mirosław Grzywnowicz