??Jednym z najcenniejszych przedstawicieli flory rezerwatu Lipowiec jest Kruszczyk drobnolistny (Epipactis microphylla). Ta niepozorna bylina z rodziny storczykowatych o wysokości od 15 do 40 cm jest gatunkiem objętym całkowitą ochroną, wpisanym do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin. Charakteryzuje się małymi liśćmi w liczbie od 3 do 9 szt., wyrastającymi bezpośrednio na niebieskozielonej łodyżce. Rośliny zakwitają z reguły na przełomie czerwca i lipca, tworząc luźny kwiatostan, mieszczący od 4 do 12 drobnych, zwisających, czerwonawo-zielonych kwiatów. Po zapyleniu wytwarzają owoce w formie rozdętej torebki o długości do 10 mm, zawierającej bardzo drobne i liczne nasiona.
Występowanie kruszczyka drobnolistnego opisano jedynie w 8 miejscach na południu Polski. Pierwszym i przez długi okres jedynym znanym stanowiskiem tej rośliny w naszym kraju, był właśnie teren dzisiejszego rezerwatu Lipowiec. Zostało ono odszukane i opisane w 1926 roku przez dr B. Pawłowskiego z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Ze względu na niewielką liczbę stanowisk, które mieszczą małą ilość osobników, kruszczyk drobnolistny jest gatunkiem zagrożonym wymarciem. Szacuje się, że obecnie więcej okazów tego storczyka znajduje się w zielnikach, niż można zaobserwować w naturze. Bardzo mocno szkodzi mu działalność człowieka, zwłaszcza wydeptywanie tzw. „dzikich ścieżek”. Dlatego prosimy – nie schodź ze szlaku!
Opracowanie: Anna Latko – Serafińska
