W dniu 6 grudnia przypada wspomnienie świętego Mikołaja, biskupa z Miry. Wedle jednych hagiografów Mikołaj urodził się ok. 270 roku w Paterze ( Azja Mniejsza) lub w Patrasie w Grecji. Wychowywać się miał w zamożnej i bardzo religijnej rodzinie. Był biskupem Miry ( obecnie miejscowość w Turcji). Zmarł prawdopodobnie 6 grudnia pomiędzy 345 a 352 rokiem.
Nie ma zbyt wielu wiarygodnych źródeł historycznych na temat życia biskupa. Istnieje natomiast sporo legend dotyczących jego żywota i podejmowanych cudów. Wspomniane jest, że Mikołaj od dziecka odznaczał się pobożnością i wrażliwością na potrzeby bliźnich. Będąc biskupem miał dostrzegać potrzeby ludzi biednych i przychodzić im z pomocą. Jego hojność i jałmużna miała być udzielana dyskretnie i niezauważalnie. Mikołaj znany bowiem był ze swojej pokory i skromności. Najbardziej znaną legendą, jest ta opowiadająca o trzech ubogich pannach, które z braku pieniędzy na posag nie mogły wyjść za mąż. Mikołaj przejęty tą sytuacją, postanowił pomóc pannom: pod osłoną nocy wrzucał im przez okno sakiewki ze złotem ( w innej wersji to trzy złote kule o pokaźnej wartości), umożliwiając im zebranie posagu. Został zatem święty Mikołaj patronem dziewic, panien na wydaniu. Inna opowieść wskazuje, że biskup ocalił trzech legionistów rzymskich, skazanych na śmierć i wtrąconych do więzienia. Mikołaj miał się objawić ówczesnemu cesarzowi we śnie i swoją żarliwą przemową wymusić ich uwolnienie. W związku z tym, patronuje więźniom, żołnierzom, a nawet adwokatom. Święty Mikołaj jest również opiekunem żeglarzy, flisaków, rybaków. Uratować miał bowiem żeglarzy z katastrofy morskiej, a modlitwa skierowana do Niego zabezpieczać miała przed sztormami i nawałnicami podczas pracy na morzu.
W polskiej tradycji ludowej święty Mikołaj był opiekunem trzody, jak i atakujących je wilków. Gospodarze, czy pasterze w dniu 6 grudnia palili ognie, składali ofiary i modlili się do świętego, aby zapewnić bezpieczeństwo sobie jaki i zwierzętom w roku przyszłym.
Pierwotnie, święty Mikołaj przedstawiany był w stroju biskupim, infule na głowie i z pastorałem w ręce. W twórczości ludowej święty ukazywany był często w towarzystwie bydła i innych zwierząt.
W wizerunkach, jego atrybutami są m.in.: trzy złote kule, jabłka, chleb, anioł i troje dzieci.
W kościele z Ryczowa znajdującym się na terenie MNPE w Wygiełzowie, na ściennym malowidle widnieje wizerunek świętego Mikołaja. Przedstawia biskupa trzymającego w ręku księgę, a na niej trzy złote kule. Wizerunek ten nawiązuje do wyżej opisanej legendy o trzech pannach, które nie miały posagu aby wyjść za mąż.
Opracowanie: Izabela Jarczyk