Samowar

Samowar został wykonany w Fabryce Artykułów Domowych w Tule, w Rosji. Zakupiony został w Domu Sztuki Galeria Antyki w Krakowie, obecnie znajduje się na ekspozycji muzealnej (w pokoju pani) we dworze z Drogini.
Samowar tulski, mosiężny składa się z walcowatego korpusu, zaopatrzonego w dwa uchwyty z drewnianymi gałkami. W dolnej części brzuśca znajduje się kranik służący do odprowadzania wody. Na korpusie, dokładnie przy kraniku widoczne są liczne odciski pieczęci upamiętniającej datę założenia fabryki oraz wyciski medali świadczące o udziale w wystawach. Wewnątrz brzuśca umieszczona jest metalowa rura na węgiel drzewny, zakończona na dole rusztem.U góry samowara, znajduje się pokrywa z dwoma uchwytami, gałkami i ruchomym odpowietrznikiem. Na szczycie pokrywy widoczna jest ażurowa nakładka, na której ustawiano czajnik z esencją herbaty. Podstawę samowara stanowi mosiężny, niski stoliczek wsparty na czterech nóżkach.
Samowar to naczynie, które prawdopodobnie po raz pierwszy pojawiło się w XVIII wieku w Rosji. Produkowano je głównie w fabrykach znajdujących się w Tule, potem wykonywane były również w Moskwie i Petersburgu. Samowary wytwarzane przez te fabryki często brały udział w wystawach krajowych i zagranicznych, gdzie wielokrotnie zdobywały nagrody. Świadectwem tego były wyciśnięte na korpusach medale. Pierwsze samowary wykonywane były ze srebra, później z mosiądzu i miedzi, w komplecie posiadały czajniczek, tacę i miseczkę. Głównie stosowano je do gotowania wody na herbatę, chociaż mogły służyć również do przygotowywania kawy, bądź podgrzewania potraw. Miały różne formy, konstrukcje, rozmiary, sposoby zdobienia zależne od panującej wówczas mody, czy też przeznaczenia.Początkowo, posiadanie samowara świadczyło o zamożności, wyższym statucie społecznym i dobrobycie. Umieszczano go na specjalnych stolikach z mosiężną tacą, w miejscach reprezentatywnych. W latach późniejszych użycie samowara znacznie się upowszechniło, nawet wśród biedniejszej części społeczeństwa. Samowar wówczas był symbolem domowego zacisza lub spotkań towarzyskich w szerszym gronie.
W Polsce, samowary pojawiły się od około 2 ćwierci XIX wieku. Szczególnie użytkowane były wśród mieszkańców terenów należących do zaboru rosyjskiego, aż do czasów I wojny światowej.
Opracowanie: Izabela Jarczyk

Ustawienia