Szopka

Od drugiego dnia świąt Bożego Narodzenia, czyli od dnia świętego Szczepana, domostwa odwiedzane były przez grupy kolędnicze posługujące się szopką. Szopka to „przenośny budynek”, którego konstrukcja wzorowana była na architekturze kościołów, w których kiedyś inscenizowano jasełka. Pełniła ona zazwyczaj funkcję teatrzyku kukiełkowego, wyposażonego w lalki przedstawiające postacie związane z Bożym Narodzeniem. Grupę kolędniczą z szopką tworzyło około 10 chłopców, którzy śpiewali i odpowiednio operowali kukiełkami, odgrywając widowiska zaczerpnięte z historii biblijnych.

Dzisiaj, w związku z tym, chcemy zaprezentować szopkę z figurkami, która jest pierwszym eksponatem darowanym do Muzeum. Szopka została wykonana w 1935 roku, przez stolarza Franciszka Ziębę z Libiąża, na potrzeby inscenizacji „Szopki libiąskiej” dla Zespołu Sekcji Amatorskiej Związku Strzeleckiego w Libiążu. Sekcja funkcjonowała pod kierunkiem nauczycieli szkoły podstawowej w Libiążu Małym. Pierwotne do szopki, było dołączonych 52 sztuki kukiełek, zaprojektowanych przez Kazimierę Balon, a wykonanych przez członków Zespołu. Pierwsze „ kolędowanie” szopki libiąskiej miało miejsce w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia w świetlicy
„Strzelca” w 1935 roku. Kolędnicy z szopką, w kolejnych latach odwiedzali lokalne domostwa w czasie świątecznym. Częstokroć, występowali na spektaklach organizowanych w innych miejscowościach: Gromcu, Chełmku, Dębie, Chrzanowie. We wrześniu, w 1939 roku, szopka została „ukryta” u rodziny Kobyłeckich, gdzie przetrwała cały okres okupacji. Po wojnie trafiła do zbiorów muzealnych, jednakże nie zachował się komplet oryginalnych kukiełek. Figurki, dokładnie 14 sztuk (Diabeł, Młynarz, Czarownica, sługa Heroda, Cygan, Król Baltazar, Herod, Król Melchior, Dziadek, Hetman, Oficer, Baba, Król Kacper, Śmierć) zostały częściowo zrekonstruowane i zakonserwowane w 1996 roku, przez znanego szopkarza Pana Adama Waluszkiewicza z Chrzanowa.
Szopka posiada po obu stronach, dwie wysokie wieże z oknami, witrażami i zegarami. Elewacja wież pokryta jest reliefowym zdobieniem przypominającym cegiełki. Centralną, wewnętrzną część szopki stanowi scena nawiązująca do wyglądu stajenki betlejemskiej. Na nią znajduję się kopuła, zwieńczona sześcioramienną gwiazdką. Szopka ma podstawę przystosowaną do potrzeb teatru marionetkowego.
Szopka kukiełkowa, do dnia dzisiejszego służy sezonowym lekcjom warsztatowym pn.: ” W oczekiwaniu na pierwszą gwiazdkę. Zwyczaje świąt Bożego Narodzenia” prowadzonym w muzeum w Wygiełzowie.
Opracowanie: Izabela Jarczyk

Ustawienia